50. Ogólnopolski Konkurs Literacki im. Jana Pocka rozstrzygnięty!

Poznaliśmy laureatów 50. Ogólnopolskiego Konkursu Literackiego im. Jana Pocka. Na jubileuszową edycję konkursu nadesłano 73 zestawy poetyckie i 52 prozatorskie.

W dniu 26 października 2021 roku w Lublinie jury obradujące w składzie: prof. dr hab. Jan Adamowski, mgr Halina Kosienkowska-Ciota, mgr Katarzyna Kraczoń (sekretarz konkursu), dr Donat Niewiadomski (przewodniczący jury) I nagrodę w dziedzinie poezji przyznało Markowi Klamczyńskiemu („Klon”) za zestaw wierszy oraz Markowi Mioduszewskiemu („Polny”) także za zestaw ze szczególnym uznaniem za kreatywne nawiązanie do poetyki ludowej kołysanki.

Nagrodę II uzyskali: Ewa Jowik („Czwarty grosz”) za zestaw i Marek Szewczyk („Dragon”) za wiersze Rodzinne strony i Najstarszy w wiosce.

Nagrodą III uhonorowano: Magdalenę Dryl („Jaśmin”) za wiersze Święty Franciszek mieszka w Bieszczadach oraz Do mnie już przyszła, Jana Gumbisza („Biały bez”) za utwory Wiejskie bogactwo i Stara zapaska, a także Halinę Graboś („Paprotka”) i Krystynę Igras („Malwa”) za zestawy.

Wyróżnienia w poezji otrzymali: Józef Chojnacki („Zmierzch”) za zestaw, Katarzyna Gawrysiak („Kłos”) za utwory Chaty i Naturalnie, Piotr M. Nowak („Jagodowy”) za zestaw, Anna Piliszewska („Kocik”) za liryki Lipowa kapliczka i Kolędnicy, Katarzyna Wiktoria Polak („Jaskier”) za wiersze Matula i Piecowe opowieści oraz Donata Witkowska-Kowal („Krajka”) za zestaw.

Jury przyznało dwie nagrody specjalne za wiersze poświęcone patronowi konkursu. Uhonorowano nimi Urszulę Krajewską-Szeligowską („Jabłko”) za liryk Wróć, Janie Pocku oraz Elżbietę Wójtowicz („Czeremcha”) za utwór Pamięci Jana Pocka.

Laureatką I nagrody w dziedzinie prozy została Ewelina Kuśka („Kłosek”) za sprawny przekaz napisany gwarą.

II nagrodę przyznano: Oksanie Graban-Lichtańskiej („Jefroska”) za ciekawe przekazy o świecie Łemków, Ewie Jowik („Czwarty grosz”) za anegdotę Trzy grosze, Annie Paterek („Miodunka”) za tekst Święta Barbara oraz Danucie Ewie Skalskiej („Jemioła”) za przekaz ukazujący przejawy tradycyjnej pobożności.

Nagrodę III otrzymali: Jadwiga Hockuba („Ifigenia”) za opowieść osnutą na wątkach wierzeniowych, Waleria Prochownik („Jesień”) za teksty Ło parobku co gospodorzym łostoł i Krzciny, Zofia Przeliorz („Konwalia”) za zestaw oraz  Aneta Lejwoda-Zielińska („Alicja Jonasz”) za Baśń o szczęściu.

Wyróżnienia w prozie przypadły: Beacie Bujakowskiej („Jabłonka”) za utwór O Jaśku i grójeckich jabłkach, Tadeuszowi Charmuszce („Badylarka”) za humorystyczną opowieść obyczajową pt. Kiełek, Floriannie Kiszczak („Leszczyna”) za przekazy W starym młynie i Jarmark we Frampolu, Ewie Kowalczyk-Chodyrze („Echo”) za opowieść wierzeniową Jaś oraz Kazimierzowi Surzynowi („Feliks2021”) za legendy tematycznie związane ze świętym Onufrym.

Wszyscy laureaci otrzymają nagrody finansowe, które wyślemy przekazem pocztowym. Teksty wszystkich laureatów będą opublikowane w wydawnictwie pokonkursowym, które wraz z dyplomem zostaną wysłane w późniejszym terminie.

Nagrody w tegorocznej, jubileuszowej edycji konkursu zostały ufundowane przez Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu oraz Narodowy Instytut Dziedzictwa i Kultury Wsi, za co organizatorzy składają szczególne podziękowania.

Zdaniem jury poziom literacki nadesłanych na tegoroczny jubileuszowy konkurs utworów poetyckich i prozatorskich był wyrównany. Zaobserwowano też znaczne zróżnicowanie tematyczne, a w prozie gatunkowe. W wierszach zaznaczyła się zarówno indywidualna, jak i ponadosobista perspektywa wypowiedzi. W nostalgicznych lirykach przedstawiano dawną przestrzeń swojego życia. Prezentowano postaci najbliższych i wykonywane tradycyjnie prace rolne. Pojawiły się opisy wiejskiej natury, utwory traktujące o problemach współczesnego świata oraz refleksje o charakterze uniwersalnym. Niewiele zauważono liryków religijnych, patriotycznych, oraz o tematyce społecznej. Mimo ufundowania nagrody specjalnej, poświęconej patronowi Konkursu, wiersze tego rodzaju nie wzbudziły większego zainteresowania u uczestników. W niektórych przekazach zwróciły uwagę ciekawe metafory i pomysły koncepcyjne. Niekiedy raziło przeintelektualizowanie treści i konwencjonalne przedstawianie wiejskiej rzeczywistości.

W prozie najciekawiej wypadły przekazy, w których autorzy sięgnęli do bogatych pokładów duchowej i materialnej kultury ludowej. Szczególnie cenne okazały się teksty, podające treści wierzeniowe w sfabularyzowanej postaci. W stosunku do wcześniejszych konkursów odnotowano więcej utworów o tematyce obyczajowej, zakroju anegdotycznym i intencji moralizatorskiej. Chętnie wykorzystywano konwencję baśniową, wprowadzano wątki demoniczne. Inspirowano się legendami chrześcijańskimi. Chętnie łączono gatunki prozy ludowej. Zastrzeżenia wzbudziły przekazy operujące wymyślnymi pseudomitologiami.

Zdaniem jury, Ogólnopolski Konkurs Literacki im. Jana Pocka zasługuje ze wszech miar na kontynuację, gdyż jest już od 50 lat trwałym i istotnym czynnikiem rodzimego życia literackiego, ma charakter powszechny, służy ujawnianiu i popularyzowaniu indywidualności twórczych, a także wartości kultury ludowej i chłopskiego światopoglądu.

Jury konkursu

Jan Adamowski
Halina Kosienkowska
Katarzyna Kraczoń
Donat Niewiadomski