Protokół z posiedzenia jury konkursu „Narracje i interpretacje w sztuce ludowej”. Edycja #malarstwo
W 2022 roku Zarząd Główny Stowarzyszenia Twórców Ludowych w Lublinie ogłosił konkurs dla twórców ludowych pt. Narracje i interpretacje w sztuce ludowej. Ogólnopolski Przegląd Twórczości Ludowej, którego roku tematem przewodnim było malarstwo skupione wokół hasła: Z niewiast najsławniejsza. Tematy maryjne w malarstwie ludowym. Celem konkursu było popularyzowanie i dokumentowanie ważnej dziedziny twórczości ludowej, jaką jest malarstwo oraz pobudzanie inwencji twórczej w poszukiwaniu motywów maryjnych. W konkursie wzięło udział 28 twórczyń i twórców.
18 listopada 2022 roku jury, obradujące w składzie: Łukasz Ciemiński (Muzeum im. ks. Władysława Łęgi w Grudziądzu) – przewodniczący, Alicja Mironiuk-Nikolska (Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie), Katarzyna Kraczoń (Stowarzyszenie Twórców Ludowych) – sekretarz konkursu, postanowiło nie przyznać I nagrody.
Nagrody II (równorzędne) w wysokości 1500 zł otrzymali: Włodzimierz Ostoja-Lniski za obraz na szkle z podłożonym pod taflę szkła drzeworytem – Matka Boska Roztwórna, Rozalia Szypuła za obraz na szkle – Matka Boska Zielna i Marta Walczak-Stasiowska – za rozbudowaną kompozycję obrazów na szkle – Życie i wizerunki najsławniejszej Matki.
Nagroda III w wysokości 1200 zł przypadła: Piotrowi Czapce za obraz olejny na płycie – Królowa Podlasia.
Wyróżnienia w wysokości 650 zł przyznano: Eugeniuszowi Węgiełkowi za obraz Matka Boża błogosławi młodej parze i Marlenie Zielińskiej za obraz Majowa Pani, módl się za nami!
Tematyka nadesłanych prac podejmowała ważny dla religijności typu ludowego motyw Marii, jako Matki Boskiej oraz opiekunki i orędowniczki wiernych. Mimo rangi tematu jury z ubolewaniem przyjęło fakt małego zainteresowania tematem konkursu wśród członków Stowarzyszenia Twórców Ludowych. Nadesłane prace w umiarkowanym stopniu podejmowały zarówno wątki narracyjne osnute wokół żywota Marii, jak i te odnoszące się do obrzędowości i kultu maryjnego. Zdumiewająca była także nikła obecność twórczych parafraz czczonych lokalnie wizerunków maryjnych.
Równorzędnie przyznano trzy II nagrody, głównie za autorskie podjęcie dialogu z dawnym malarstwem ludowym o silnie regionalnym charakterze (kaszubskie i podhalańskie malarstwo na szkle). Praca Włodzimierza Ostoi-Lniskiego wykorzystywała spotykaną między innymi w praktyce kaszubskiego malarstwa na szkle tradycję podkładania pod taflę szklaną grafik. Na okoliczność konkursu twórca przygotował drzeworyt ukazujący Matkę Boską Roztwórną, który uzupełnił właściwym regionowi ornamentem malarskim. Na szczególną uwagę zasługuje także praca Marty Walczak-Stasiowskiej, która w rozbudowanej formie przedstawiła sceny z życia Marii – od jej poczęcia po szczególnie ważne dla autorki wizerunki o charakterze dewocyjnym. Całość została umiejętnie zharmonizowana pod względem ornamentacyjnym i kolorystycznym. Wizerunek Matki Boskiej Zielnej autorstwa Rozalii Szypułowej w twórczy sposób wykorzystuje schematy obrazowania właściwe malarstwu cechowemu, w którym motyw apoteozy Marii umiejętnie połączono z narracją dotyczącą sierpniowego święta.
Wyróżnione w konkursie prace umiejętnie komponowały sceny pejzażowe z przedstawieniem maryjnym.
Wśród prac, które nie uzyskały żadnej nagrody zaniepokojenie komisji konkursowej wywołała praca, która stanowi przykład bezpośredniego przejęcia stylistyki i kompozycji prac zmarłego Stanisława Koguciuka, dając w konsekwencji efekt o mocno epigońskim i wtórnym charakterze.
Wszyscy laureaci otrzymają nagrody finansowe ufundowane przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, za co organizatorzy składają szczególne podziękowania.
Łączna pula nagród wyniosła 7.000 zł. Nagrody zostaną przesłane pocztą do 15 grudnia br. Wybrane prace zaprezentujemy w katalogu oraz na wystawie pokonkursowej w Galerii Sztuki Ludowej STL, której otwarcie przewidujemy w 2023 roku.
Jury konkursu:
Łukasz Ciemiński
Alicja Mironiuk-Nikolska
Katarzyna Kraczoń
Więcej o konkursie na stronie www.konkurs.zgstl.pl
