Stanisława Kowalewska z „Łowicką Gwiozdą”

Stanisława Kowalewska, tkaczka z Nowego Holeszowa (pow. włodawski) jako pierwsza twórczyni ludowa z województwa lubelskiego znalazła się w „Alei Gwiozd Łowickich”.

Uroczystość odsłonięcia tegorocznych „Gwiozd Łowickich” odbyła się 8 września 2024 r. o na Starym Rynku w Łowiczu. Aleję Gwiozd Łowickich tworzą wmurowane w chodnik tablice ze szkła hartowanego z wycinanką łowicką zw. „gwiozdą”. W taki sposób w Łowiczu honoruje się twórców ludowych propagujących sztukę ludową i pielęgnujących regionalne dziedzictwo kulturowe oraz osoby zaangażowane w upowszechnianie i ochronę dóbr kultury ludowej.

„Gwiozdo Łowicko” to nagroda przyznawana od 2011 r. Jej celem jest honorowanie twórców ludowych za ich wyjątkową działalność, propagowanie sztuki oraz pielęgnowanie regionalnego dziedzictwa kulturowego. Pani Stanisława Kowalewska jest pierwszą osobą z województwa lubelskiego, która otrzymała taką nagrodę.

W tym roku nagrodzono również: Barbarę Frątczak (rodowita Księżanka pochodząca ze wsi Popów, propagatorka gwary łowickiej), Amatorski Zespół Regionalny im. Wł. St. Reymonta z Lipiec Reymontowskich (który powstał w 1932 r.) oraz Regionalny Zespół Pieśni i Tańca „Boczki Chełmońskie” (który powstał w październiku 1974 r. we wsi Boczki koło Łowicza).

fot. Miasto Łowicz

fot. Miasto Łowicz

* * *
Stanisława Kowalewska urodziła się w 1944 r. w Nowym Holeszowie. Zajmuje się tkactwem oraz krawiectwem ludowym. Należy do Stowarzyszenia Twórców Ludowych. Jest dwukrotną stypendystką Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Od 1989 r. uczestniczy w konkursach organizowanych przez muzea i domy kultury, Stowarzyszenie Twórców Ludowych, w których wielokrotnie była nagradzana. Przez wiele lat zajmowała się z mężem prowadzeniem gospodarstwa i wychowywaniem dzieci i chociaż domowe prace, odciągały ją od krosien, nie zaprzestała tkać. Jest niezwykle aktywną twórczynią, która swoją pracą przyczynia się do zachowania i kontynuacji elementów kultury regionalnej, wpływając w ten sposób na bogactwo i różnorodność kultury polskiej. Jej domeną są perebory – ornament tkacki charakterystyczny dla zdobień północnej i wschodniej Europy, w Polsce występował wyłącznie w części północno-wschodniej.

Stanisława Kowalewska podstaw rękodzieła nauczyła się od matki Marii Czerwonki (była członkinią Stowarzyszenia Twórców Ludowych) i babki. Początkowo wykonywała płótna na worki, chodniki-szmaciaki, prześcieradła, ręczniki, obrusy, a później już trudniejsze tkaniny: narzuty, dywany, poznała wszystkie występujące w regionie wzory. Od ciotki, również znanej tkaczki, Stanisławy Baj, nauczyła się tkać perebory. Zbierały stare koszule i ręczniki, których jeszcze wtedy było dużo po domach i z nich czerpały tradycyjne wzory. Obecnie wykonuje wyłącznie perebory: na stroje ludowe, ręczniki, obrusy, na zamówienie dla zespołów folklorystycznych.

Czytaj więcej www.zgstl.pl/tworcy_ludowi/stanislawa-kowalewska

Źródło: www.facebook.com/miastolowicz