Andrzej Graczyk jest uznanym ludowym rzeźbiarzem. Jego znak rozpoznawczy to drewniane ptaki. Ma na swoim koncie nagrody, wyróżnienia, jego prace zdobią kolekcje muzealne i prywatne. Chętni jeździ na targi i kiermasze. „Ptaszek” to artystyczny pseudonim Andrzeja Graczyka. Rzeźbiarz mieszka w Worowicach–Wyrobach, wsi w gminie Staroźreby. Niedawno został laureatem pierwszej edycji konkursu organizowanego przez płocki powiat pn. „Kwiat powiatu”. To tylko jedno z wielu wyróżnień, jakie ma na koncie. Urodził się w 1965 r. w Begnie niedaleko Płocka. W sąsiedniej wsi mieszkał Jan Staniszewski, rolnik i rzeźbiarz, którego prace cieszyły się zainteresowaniem muzeów i prywatnych kolekcjonerów. To właśnie u Jana Staniszewskiego „Ptaszek” połknął bakcyla rzeźbiarstwa. Było to prawie 40 lat temu. Początkowo Andrzej Graczyk przyglądał się, jak powstają rzeźby. Potem zaczął próbować własnych sił.
W rodzinnym domu pasja Andrzeja Graczyka nie znalazła zbytniego uznania. Jak mówi rzeźbiarz, rodzice widzieli go bardziej w roli mechanika albo murarza. Ale nie zrezygnował, chociaż w swoim życiu zawodowym był m.in. kierowcą ciężarówki. W pewnym momencie wybrał rzeźbienie. Pierwsze prace Andrzeja Graczyka to szopki, świątki, figurki ludzi i zwierząt. Ale w końcu wpadł na pomysł, by rzeźbić ptaki. Dlaczego akurat ptaki? Artysta mieszka blisko lasu, lubi je obserwować, słuchać ich śpiewu, kojarzą mu się z wolnością i przestrzenią. Andrzej Graczyk swoje ptaki dzieli na domowe, rajskie i fantazyjne. Jego firmowym znakiem są perliczki, które rzeźbi od ponad 30 lat. Dumny jest ze swojego indyka – pierwszej pracy, którą sprzedał. Miał wtedy 17 lat. Dzisiaj w każdym kawałku drewna Andrzej Graczyk widzi nowego ptaka. Przyznaje, że czasami zdarzało mu się zabrać spod pieca polano przeznaczone do spalenia.
Ma na swoim koncie ma wiele wystaw indywidualnych i zbiorowych w Polsce i na świecie, m.in. w Niemczech, Belgii, Danii, Francji, Austrii, Włoszech, Grecji, Węgrzech, Czechach, Holandii czy na Słowacji. Dumny jest ze swojej wystawy i wyjazdu do USA w 2001 r. Jego prace są w muzeach i kolekcjach prywatnych, w tym wielu znanych osób m.in. Jolanty Kwaśniewskiej, Zbigniewa Brzezińskiego, Donalda Tuska, Anny Dymnej, Mariana Opani, Krystyny Sienkiewicz. Jego prace były wykorzystywane do scenografii w programach telewizyjnych i filmach („Złotopolscy”, „Pół żartem, pół serio”, „Adam i Ewa”). Artysta angażuje się też w działalność społeczną. Wielokrotnie bezpłatnie prowadził warsztaty rzeźbiarskie w szkołach i muzeach.
Nagrody i odznaczenia:
- Medal „Zasłużony dla powiatu płockiego”;
- Medal „60-lecia Cepelii”;
- Tytuł „Kryształowy kokos” przyznany przez starostwo płockie.
Bibliografia i źródła:
- Materiały i dokumenty znajdujące się w teczce osobowej artysty, Archiwum STL;
- Z miłości do ptaków, „Tygodnik Płocki”, 06.03. 2013, https://tp.com.pl/artykul/z-milosci-do-ptakow/686944.
Opracowanie: Katarzyna Kraczoń
