Czesława Konopka nazywana była damą kurpiowskiej wycinanki, ale pochłaniały ją także inne zajęcia twórcze. Tkała na krosnach, szyła piękne tradycyjne stroje kurpiowskie oraz wykonywała elementy dekoracyjne do zdobienia chat – wycinanki, bukiety i kierce.
Działalność artystyczną rozpoczęła bardzo wcześnie. Już jako mała dziewczynka pomagała mamie i rodzeństwu w wykonywaniu wyrobów szydełkowych, wycinanek, przedmiotów plastyki obrzędowej, jak pisanki, palmy, kwiaty i bukiety z bibuły, zabawki choinkowe i wiele innych. Była bardzo uzdolniona i pracowita, wykazywała się dużą inwencją twórczą i bogatą wyobraźnią.
W 1950 roku Czesława Konopka zatrudniała się w spółdzielni cepeliowskiej „Kurpianka”, gdzie przepracowała blisko 30 lat. Pełniła tam nadzór artystyczny nad wyrobami artystycznymi oraz zajmowała się skupem przedmiotów rękodzielniczych od lokalnych twórców. Jej wyczucie piękna i wrażliwości na sztukę spotykało się z pochlebnymi opiniami komisji weryfikacyjnych nadzorujących pracę spółdzielni.
Prezentację własnej twórczości rozpoczęła w 1948 roku na konkursie sztuki ludowej w Kadzidle, na którym zdobyła III nagrodę. Rok później w rywalizacji na wnętrze chaty kurpiowskiej była już najlepsza. Urządzona na konkurs tradycyjna izba kurpiowska w rodzinnym domu stała się wkrótce małym muzeum regionalnym, które przyciągało rzesze turystów krajowych i zagranicznych pragnących podziwiać piękno tamtejszej kultury i sztuki ludowej.
Udział w kolejnych konkursach i wystawach regionalnych i ogólnopolskich przyczynił się do wzrostu popularności Czesławy Konopki. Wystawiała swoje prace w Warszawie (1955, 1962, 1968), Pułtusku (1949, 1964), Myszyńcu (1953), Łowiczu (1970), Płocku (1970, 1971), Kolnie (1971, 1972), Ostrołęce (1972) i Toruniu (1979). Była uczestniczą wielu Cepeliad organizowanych w stolicy, targów i pokazów sztuki ludowej między innymi w Krakowie, Kazimierzu Dolnym, Płocku, Poznaniu i Białymstoku. Brała udział w spotkaniach autorskich w wielu krajach w Europie i na świecie. W każdym z tych miejsc zachwalała walory polskiej sztuki ludowej, podkreślając jej piękno i niepowtarzalny charakter. Dowodem uznania dla niezwykłej twórczości Czesławy Konopki była wystawa indywidualna jej prac, prezentowana w Warszawie, Krakowie i w Szwajcarii.
Była inicjatorem i współorganizatorem wielu imprez regionalnych, jak „Palna Kurpiowska” i „Kurpiowskie Dni Folkloru”. Oprócz działalności plastycznej realizowała się również w innych formach artystycznych. Była członkinią powstałego przy spółdzielni CPLiA „Kurpianka” Zespołu Pieśni i Tańca, z którym prezentowała piękno folkloru puszczańskiego na scenach polskich i europejskich.
Spełnieniem marzeń Czesławy Konopki było otwarcie w 1979 roku Izby Kurpiowskiej w Kadzidle. Wspólnie z bratanicą Aleksandrą Oślicką zadbała o wystrój tego miejsca, które bazując na ważnych tradycjach kultury tego regionu, świadczyło o bogactwie zwyczajów tamtejszych mieszkańców. Pieczę na prowadzeniem Izby Pani Czesława powierzyła swojemu bratankowi Tadeuszowi Konopce oraz jego żonie Stanisławie.
Przyjaciele pani Czesławy Konopki i wielbiciele jej talentu, z pamiątek, jakie pozostały po tej wspaniałej artystce ludowej utworzyli w Kadzidle „Izbę Pamięci Czesławy Konopkówny”. Jej otwarcie miało miejsce 12 maja 1997 roku, w czwartą rocznicę śmierci twórczyni.
Twórczyni Przez wiele lat była aktywnym członkiem Stowarzyszenia Twórców Ludowych, pełniąc w latach 1968-1970 funkcję wiceprzewodniczącej Zarządu Głównego STL w Lublinie, a w latach 1984-1993 – prezesa Oddziału Kurpiowskiego STL w Ostrołęce. Należała również do grona osób zrzeszonych w Towarzystwie Przyjaciół Ostrołęki.
Nagrody i odznaczenia:
- Nagroda III stopnia Ministra Kultury i Sztuki, 1971;
- Nagroda im. Oskara Kolberga „Za zasługi dla kultury ludowej”, 1976;
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, 1979;
- Dyplom Honorowy Ministra Spraw Zagranicznych, 1981;
- Odznaczenie „Zasłużony dla Kultury Narodowej”, 1986;
- Odznaka „Za zasługi dla województwa warszawskiego”;
- Odznaka „Za zasługi dla województwa ostrołęckiego”.
Bibliografia i źródła:
- Marian Pokropek, Czesława Konopka, https://www.nagrodakolberg.pl/laureaci-czeslawa_konopka.
- Materiały i dokumenty zgromadzone w teczce osobowej twórczyni, Archiwum STL w Lublinie.
Opracowała: Katarzyna Kraczoń
