Danuta Styperek (ur. 1950) to utalentowana malarka obrazów na szkle z podgrudziądzkiej Rudy, rozpoczynała swoją przygodę ze sztuką ludową od malarstwa odwołującego się w sposób bezpośredni do zabytków odnalezionych na terenie Kaszub – posiadających własną tradycję ludowej witrochromii. Prowadząc twórczy dialog z motywami i formami tej gałęzi sztuki, podjęła także wątek regionalny malując własne parafrazy kwater z Poliptyku Grudziądzkiego, znajdującego się w średniowieczu w kaplicy krzyżackiego zamku w Grudziądzu. Artystkę urzekła bogata kolorystyka, a także stanowiąca nie lada wyzwanie kompozycja i złożona ikonografia gotyckiego dzieła. Próba zmierzenia się z artystycznym fenomenem Poliptyku Grudziądzkiego jest pierwszą, jeśli nie jedyną do tej pory realizacją w nurcie plastyki nieprofesjonalnej. Świadczy o głębokiej fascynacji sztuką średniowiecza, którą po raz pierwszy zaprezentowano w zadziwiającej bliskości miejsca pierwotnego funkcjonowania gotyckiego arcydzieła.
Przygodę ze sztuką rozpoczęła już bardzo wcześnie. Pierwsze prace to okres szkoły.
Jako rodowita Grudziądzanka łączy w swej sztuce wiele wątków pobliskiego Kociewia, Kujaw i Kaszub. Swe inspiracje czerpie z bogatej ikonografii nawiązującej do sztuki bizantyjskiej. Stworzyła swoisty, własny styl. Ziemia Chełmińska nie wykształciła jednorodnego kierunku w sztuce ludowej.
Mieszka w pięknej okolicy w pobliżu Grudziądza, otoczonej lasami, śpiewem ptaków i płowej zwierzyny. To nie tylko nieodrodna córka Grudziądza, ale urodzona miłośniczka natury i piękna, które ona niesie.
Technika, którą się posługuje wymaga skupienia i precyzji. Na szkło nakłada się w pierwszej kolejności detale i szczegóły pierwszoplanowe po nich nakładane są kolejne warstwy. Popełniając błąd w kolejności nakładanych szczegółów i fragmentów obrazu tak na prawdę przekreśla się dotychczasowy wkład pracy, gdyż nie można wprowadzić poprawek. Ostatnia nałożona warstwa uniemożliwia dostęp do poprzedniej. Na szkle malowane, to swoisty negatyw. Dopiero po odwróceniu można w pełni podziwiać końcowy efekt.
Od roku 2005 jest członkinią Stowarzyszenia Twórców Ludowych. Jej prace zdobią ściany wielu zagranicznych instytucji i domów prywatnych. Artystka chętnie bierze udział w Targach Sztuki Ludowej w Kazimierzu Dolnym a w ostatnich latach także w Jarmarku Jagiellońskim w Lublinie.
Po śmierci męża postanowiła kultywować pamięć o nim i od kilku lat w Rudzie organizuje plenery rzeźbiarskie jego imienia, na które chętnie przyjeżdżają artyści dłuta z całej Polski.
Wystawy:
- Ludowy gotyk, Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu, 2019, wystawa wspólnie z z Piotrem Wolińskim;
- Ludowy gotyk, Galeria Sztuki Ludowej STL, Lublin, 2020, wystawa wspólnie z Piotrem Wolińskim.
Bibliografia i źródła:
- Hawełko Wiesław, Danuta Styperek. Twórca ludowy – grudziądzanka, „Nasze Miasto”, 2014, https://warszawa.naszemiasto.pl/danuta-styperek-tworca-ludowy-grudziadzanka/ar/c8-2645522.
- Ludowy gotyk. Średniowieczne fascynacje Danuty Styperek i Piotra Wolińskiego, red. K. Kraczoń, teksty: Łukasz Ciemiński, Lublin 2020, katalog wystawy;
- Rochowiak Jerzy, Twórczość Styperków, „Twórczość Ludowa”, 2003, nr 3, s. 30-31.
