Henryka Lus (ur. 1940) jest członkiem Stowarzyszenia Twórców Ludowych od 1981 roku w dziedzinie plastyki zdobniczej i obrzędowej. Specjalizuje się głównie w wycince łowickiej, wykonuje kodry tematyczne, kodry kwiatowe, motywy roślinne, tasiemki, karnety, pocztówki, ozdoby choinkowe, wydmuszki oklejane wycinanką, gwiozdy. Wycinać zaczęła już jako 8 letnia dziewczynka, obserwując mamę i ciocię. W wieku 16 lat otrzymała nagrodę z Ministerstwa Kultury i Sztuki za wykonanie wycinanki „kodry” i „tasiemki”, to skłoniło młodą twórczynię do jeszcze większego zapału do wycinania. Już jako młoda dziewczyna w 1967 roku wyjechała do Paryża na wystawę sztuki ludowej demonstrować swój kunszt.
„Strzygła” nożycami służącymi niegdyś do strzyżenia owiec to, co podpowiadała jej intuicja i kiedy czuła potrzebę wycinania. Jest bardzo aktywną twórczo wycinankarką, kontynuującą i propagującą tradycje wycinankarskie regionu łowickiego zarówno w środowisku lokalnym, jak i ponadregionalnym. W 1958 roku podjęła współpracę ze Sztuką Łowicką dla której pracowała chałupniczo przez 39 lat.
Od 2002 r. prowadzi warsztaty dla dzieci i młodzieży w szkołach i placówkach kultury w dziedzinie wycinankarstwa. Swoją twórczość prezentuje podczas targów, kiermaszów, jarmarków na terenie całej Polski. Tradycje wycinankarskie przekazuje w swojej rodzinie.
Prace Henryki Lus znajdują się w licznych muzeach w kraju jak i zagranicą, m.in. w Muzeum Etnograficznym w Toruniu, Muzeum Etnograficznym w Warszawie, Muzeum w Łowiczu, Bibliotece Kongresowej w Waszyngtonie w USA.
Odznaczenia, nagrody:
- Brązowy Krzyż Zasługi, 1979
- Odznaka Zasłużony dla „Cepelii”, 1984
- Odznaka Honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej”, 2008
- Srebrny Krzyż Zasługi, 2008
- Gwiozda Łowicko, 2016
Wystawy:
- Wystawy pokonkursowe w Muzeum w Łowiczu;
- Wystawa twórczości ludowej w Japonii, wystawa zbiorowa;
- Wystawa w Archiwum Amerykańskiego Ośrodka Sztuk Ludowych przy Bibliotece Kongresowej w Waszyngtonie w USA, wystawa zbiorowa;
- Książanek portret własny – Kobieta w wycinance łowickiej, Muzeum w Łowiczu , 2006, wystawa zbiorowa.
Konkursy:
- Konkurs na wycinankę łowicką, 1956, III nagroda;
- Rękodzieło Regionu Łowickiego, PSiR „Cepelia”, 2001, II nagroda;
- Wycinanka łowicka „Pamiątka z Polski”, Muzeum w Łowiczu, 2004, I nagroda;
- Rękodzieło Regionu Łowickiego, Muzeum w Łowiczu, 2009, I nagroda;
- I Triennale Wycinanki Ludowej Woj. Łódzkiego, Muzeum w Łowiczu, 2019, III nagroda.
Źródła i bibliografia:
- Ankieta personalna, teczka osobowa, Archiwum STL w Lublinie.