Józef Hulka urodził się w 1926 roku. Należy do najwybitniejszych artystów ludowych, autentycznych, samorodnych. Posiadł umiejętność utrwalania i przekazywania specyficznego ludowego pojmowania rzeczywistości.
Uprawia rzeźbę, malarstwo na szkle, plastykę obrzędową – we wszystkich tych dziedzinach osiągając mistrzostwo. Ma charakterystyczny, rozpoznawalny styl. Ulubione tematy to postacie świętych i sceny biblijne, ewangeliczne zdarzenia. Wykonuje też scenki rodzajowe i postacie historyczne. Różne warianty tego samego tematu potraktowane są raz jako rzeźba pełna, raz jako płaskorzeźba, głównie w drewnie lipowym i olchowym, a także brzozowym. Najczęściej pozostawione w stanie surowym, ale i malowane – tym zajmowała się przede wszystkim Anna Hulka (zm. 2009), żona Józefa. Małżonkowie często pracowali wspólnie.
Drewno to podstawowy surowiec rzeźbiarski mistrza z Łękawicy. Ale już jako dojrzały, uznany twórca zaczął rzeźbić w kamieniu. Jako chłopak zaczął wykonywać rekwizyty kolędnicze: gwiazdy, a z czasem szopki – charakterystyczne, dwuwieżyczkowe, piętrowe – kukiełki do szopek, maski, kozy. Hulka nie tylko tworzył szopki, ale i kolędował z nimi (podobnie jak z gwiazdą) po wsi, przedstawiając autorskie widowisko kukiełkowe. Zapamiętane przez niego stare teksty kolędnicze czy pieśni i pastorałki są prawdziwymi skarbami dla folklorystów.
W 1990 r. w rodzinnym domu założyli z żoną izbę twórczą. Zgromadzone są tam prace z całego życia. To miejsce, gdzie zapoznać się można ze wspaniałym, imponującym twórczym dorobkiem ludowego artysty. Jeśli dodać do tego możliwość spotkania się z Józefem Hulką i obejrzenia autorskiego przedstawienia szopkowego, to powiedzieć można tylko tyle, że koniecznie trzeba tu przyjechać. To człowiek wielu talentów, wciąż ciekawy świata, chętnie podejmujący nowe wyzwania, lubiący rozmawiać, dzielić się wspomnieniami i przemyśleniami, piszący, mający aktorskie zacięcie. Trudne życie, ciężka praca i obowiązki nie odebrały mu ani potrzeby, ani radości tworzenia. Dzieli się nią szczodrze ze wszystkimi, którzy chcą jej doświadczyć.
Nagrody i odznaczenia
- Nagroda im. Oskara Kolberga „Za zasługi dla kultury ludowej”, 1992.
- Medal X-lecia PRL
- Srebrny Krzyż Zasługi
Konkursy
- I Konkurs Sztuki Ludowej Żywiecczyzny, Muzeum w Żywcu, 1951 – I nagroda;
- Konkurs Rzeźby Ludowej, Bielsko-Biała, 1973 – zdobył II nagroda;
- Konkurs Współczesnego Malarstwa na Szkle Karpat Polskich, Rabka, 1976 – III nagroda.
- Ogólnopolski Konkurs „Plastyka obrzędowa w Polsce”, Toruń, 1983 – I nagroda.
Wystawy
- „Polska – nasz dom”, Lublin, 1984 – wystawa zbiorowa;
- Wystawa prac Anny i Józefa Hulków, Muzeum w Żywcu, 1987, wystawa indywidualna.
Bibliografia i źródła
- Hulka Józef, http://transetno.eu/pl/hulka-jozef.
- Marian Pokropek, Anna Hulka i Józef Hulka, https://www.nagrodakolberg.pl/laureaci-anna_i_jozef_hulkowie.
- Materiały i dokumenty zgromadzone w teczce osobowej twórcy, Archiwum STL w Lublinie.
- Moje życie. Józef Hulka, red. M. Słonka, Żywiec 2011.
