Józef Wiejacki urodził się w 1922 r. w Mesznej Opackiej. Podjęte już w młodości pierwsze próby rzeźbiarskie przerwała wojna. W tych tragicznych latach Józef Wiejacki walczył w szeregach Batalionów Chłopskich. Po wojnie opuścił rodzinną Małopolskę i zamieszkał na ziemiach zachodnich, od 1947 roku w Małkowicach koło Kątów Wrocławskich. Do rzeźby powrócił w latach sześćdziesiątych i już wtedy pracę twórczą połączył z działaniem na rzecz lokalnego środowiska.
Swoje rzeźby z jednej strony eksponował na wystawach o zasięgu ogólnopolskim, w galeriach zagranicznych, przekazywał je do zbiorów muzeów i prywatnych kolekcjonerów, ale z drugiej strony prezentował je na gminnych dożynkach, obdarowywał nimi miejscową parafię i szkołę. Józef Wiejacki prowadził także warsztaty plastyczne z udziałem młodzieży szkolnej Małkowic, konserwował także rzeźby stanowiące wyposażenie małkowickiego kościoła.
Rzeźby Józefa Wiejackiego wyróżniała forma, w której uwagę widza zwraca nagromadzenie szczegółów. Starannie wykonane i zróżnicowane fakturowo, rzadko kiedy gwałtownie wkraczają w przestrzeń. Zazwyczaj zamknięte w prostopadłościennej bryle, we fragmencie okorowanego pnia są dynamiczne i ekspresyjne przez zestawienia płaszczyzn gładkich i pokrytych zagęszczoną siecią nacięć o różnym przebiegu. Przypominają reliefy kościelnych ołtarzy, gdzie rzeźbiarska, detaliczna opowieść usuwa się na drugi plan, ustępując miejsca nadrzędnej idei i metaforze. Zróżnicowana tematyka prac Józefa Wiejackiego mówi o tym wszystkim, co było dla rzeźbiarza ważne.
W jego plastycznym świecie powracają wspomnienia ludowych obrzędów i barwnych postaci, jakby wprost wyjętych z pejzażu dawnej wsi. Przygrywa tu ludowa kapela i skrzypek na dachu, na wiejskiej drodze spotkamy tułacza, muzykanta i Jasia Patriotę, a do Matki Bożej zdążają rolnicy z wieńcami dożynkowymi. Gdzie indziej Ukrzyżowane Ciało Jezusa rozpięte jest na nieokorowanym fragmencie pnia, przytrzymywane przez Boga Ojca lub złożone na kolanach Matki, Syn Boży w gronie swoich uczniów spożywa Ostatnią Wieczerzę, wręcza klucze Piotrowi, a samotny Frasobliwy pochyla się nad marnością świata w umieszczonej na pniu kapliczce. W rzeźbiarską wyobraźnię Józefa Wiejackiego wkraczają Adam i Ewa, Mojżesz, św. Wojciech i św. Franciszek. Goszczą tu także Madonny: Częstochowska, Licheńska, Ostrobramska, Małkowicka. Prezentują się w całym swym majestacie, ale i w bliskości z człowiekiem. W tych rzeźbach uczucia religijne sąsiadują z patriotycznymi, a symbole narodowe splatają się symbolami wiary, zazwyczaj tworząc nierozerwalną jedność.
W galerii obrazowanych przez Józefa Wiejackiego, wyjątkowych postaci, prym wiedzie Jan Paweł II. Niemal naturalnej wielkości posąg Papieża Polaka stanowi wyposażenie małkowickiego kościoła. Z kolei majestatyczny Bolesław Chrobry przypomina o polskiej historii dzieciom z małkowickiej szkoły. Szczególne miejsce w twórczości rzeźbiarza zajmują też modele budowli. Katedra pw. Św. Jana Chrzciciela i ratusz we Wrocławiu, świątynia Wang, małkowicki średniowieczny kościółek i góralski domek – urzekają precyzją snycerki, pieczołowitością wykonania, dbałością o wierne powtórzenie detalu.
Swoje prace Józef Wiejacki eksponował na kilkudziesięciu wystawach zbiorowych i dziesięciu indywidualnych. Od 1995 do 2005 r. każdorazowo zdobywał pierwszą nagrodę w kategorii rzeźby na Dolnośląskim Przeglądzie Twórczości „Rękodzieło ludowe i artystyczne” w Dzierżoniowie. Od 1985 r. należał do Stowarzyszenia Twórców Ludowych. Był też członkiem honorowym Stowarzyszenia Twórców i Animatorów Kultury. W 2002 r. został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi.
Zmarł w 2016 roku.
Oprac. Elżbieta Berendt
