Katarzyna Zygmunt urodziła się w 1953 r., od wielu lat mieszka i tworzy w Korytkowie Dużym w okolicach Biłgoraja. Ta znana w regionie pisankarka i palmiarka wywodzi się z rodziny, gdzie od pokoleń zajmowano się tym rzemiosłem. Pani Katarzyna swoje umiejętności posiadła dzięki babce Emilii Iwańczyk, która technikę ich wykonywania przekazała swojej córce Władysławie Kłodnickiej i wnuczce Katarzynie.
Pisanki Katarzyny Zygmunt wykonywane są techniką batikową. Na starannie dobranych jajkach rysuje wzór rozgrzanym pisakiem umoczonym w pszczelim wosku. Następnie moczy je w farbie, a po uzyskaniu odpowiedniej barwy tła nanosi kolejny element wzoru i ponownie maluje. Dla uzyskania wielobarwnego wzoru proces ten powtarza wielokrotnie. Stosując tradycyjne wzory biłgorajskie, różne kompozycje jodełek, spirali, meandrów, drzewek życia, jednocześnie umiejętnie łączy je z własnymi motywami – stylizowanymi kwiatami, gałązkami, elementami pasmowymi. Bogata kolorystyka pisanek, mimo stosowania farb syntetycznych, nawiązuje do barw tradycyjnych – brązowe, żółte, zielone, czerwone, granatowe i czarne. Wykonanie jednej pisanki to proces pracochłonny, trwający ponad godzinę. Pisanki z Korytkowa Dużego są szeroko znane i bardzo cenione nie tylko w regionie biłgorajskim, ale i w Polsce. Jako przykład tradycyjnej biłgorajskiej sztuki ludowej znajdują się w zbiorach wielu muzeów, m.in. w Warszawie, Krakowie, Lublinie, Zamościu i Biłgoraju.
W okresie Wielkiego Postu, tuż przed Palmową Niedzielą w pracowni twórczyni powstają palmy, ale aby można było je przygotować, należy się do tego przygotowywać już w lecie zbierając i zasuszając nierozkwitłe do końca kwiaty, trzciny i trawy. Niezbędne będą również świeże gałązki bazi, zielonego bukszpanu lub barwinku. Palmę zaczyna się układać od góry, od kiści trzciny i gałązek bazi, którym przypisuje się określoną leczniczą i magiczną moc. Następnie wykonuje się dookoła wianuszek np. z zielonego bukszpanu, potem kolejno, przesuwając się w dół, układa się następne warstwy, zasuszonych suchołusek, gipsówki, liści trzciny itd. Zasada jest jedna, wszystkie materiały muszą być naturalne, gdyż w tradycyjnej palmie biłgorajskiej nie stosuje się farbowanych traw, ani zbóż.
Pani Katarzyna chętnie dzieli się swoją wiedzą i technikami, ucząc dzieci i młodzież podczas warsztatów odbywających się w muzeach, ośrodkach kultury, szkołach i bibliotekach. Bierze też udział w konkursach, zdobywając wysokie nagrody.
Fotografia profilowa, źródło: https://www.gokbilgoraj.pl/zespoly-i-tworcy-ludowi/katarzyna-zygmunt-z-korytkowa-duzego-tradycyjne-pisanki-i-palmy-wielkanocne
Bibliografia i źródła
- Katarzyna Kraczoń, Pisanki, Lublin 2018.
- Materiały i dokumenty zgromadzone w teczce osobowej twórczyni, Archiwum STL w Lublinie.