Zdzisław Marczuk urodził się w 1943 roku. Mieszka we wsi Zakalinki w gminie Konstantynów. Znany jest jako znakomity muzyk i niestrudzony propagator ludowej muzycznej tradycji Podlasia. Szczególne osiągnięcia ma w wieloletniej pracy z dziećmi i młodzieżą. To artysta wszechstronny, człowiek renesansu, który muzykę ma w genach.
Artysta jest samoukiem, który zaczął grać na skrzypcach już w wieku 11 lat. Opanował także technikę gry na harmonii i na bębenku. Znany jest również jako śpiewak. Występuje jako solista-skrzypek oraz jako kierownik kapeli i zespołów śpiewaczych.
Swoją pasją zainteresował rodzinę – brata, a także synów, Tomasza i Krzysztofa, z którymi tworzy „Kapelę Rodzinną”. Z młodzieżą z rodzinnej wsi gra z kolei w „Kapeli Sąsiedzkiej”, prowadzi dziecięcy Zespół Śpiewaczy w Zakalinkach, a od 1999 roku także chór „Pogodna Jesień”. Uczestniczy we wszystkich lokalnych, powiatowych i regionalnych imprezach popularyzujących muzykę ludową. Uświetnia swoją muzyką święta, dożynki i festyny. Jest wielokrotnym laureatem Międzynarodowych Festiwali Kolędniczych w Terespolu oraz Europejskich Spotkań Folklorystycznych w Sokołowie Podlaskim.
Muzyka Zdzisława Marczuka jest zarejestrowana przez Polskie Radio i Telewizję Polską. Występy jego kapeli zostały udokumentowane w filmach z serii „Tańce Polskie”, „Zapusty” (1994) i „Tańce Podlaskie” (1995). Artysta jest również bohaterem filmu „Niech gra muzyka” zrealizowanego w 2000 roku przez Andrzeja Barańskiego.
W czasie pandemii postanowił zająć się lutnictwem, stworzył swoje pierwsze skrzypce. W 2023 roku artysta skończył 80 lat, ale wiek nie jest dla niego przeszkodą. Wciąż koncertuje i pracuje z uczniami.
Nagrody i odznaczenia:
- Nagroda im. Oskara Kolberga „Za zasługi dla kultury ludowej”, 1998;
- Nagroda Polskiego Radia „Muzyka Źródeł”, 2013;
- Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w dziedzinie: twórczość ludowa, 2023
- Medal 550-lecia Województwa Lubelskiego, 2024.
Konkursy:
- Festiwal Kapel i Śpiewaków w Kazimierzu, 1995, 1999, 2020 – „Baszta” w kategorii instrumentalista, 1992 – II nagroda, 2007 – III nagroda (z Kapelą Ludową z Zakalinek), 2023 – nagroda specjalna im. prof. Jana Stęszewskiego, 2024 – I nagroda w kategorii instrumentaliści
Bibliografia i źródła:
- Marczuk Zdzisław, https://okblim.muzeuminstrumentow.pl/budowniczowie-instrumentow/zdzislaw-marczuk/.
- Mironiuk-Nikolska Alicja , Zdzisław Marczuk, https://www.nagrodakolberg.pl/laureaci-zdzislaw_marczuk.
- Sar Andrzej Sa, Zdzisław Marczuk z Zakalinek – skrzypek, harmonista, śpiewak i nauczyciel, „Twórczość Ludowa” 2013, nr 1-2, s. 24-25.
- Twórcy ludowi z Lubelszczyzny, pod red. J. Adamowskiego i M. Wójtowicz-Deki, Lublin 2024, s. 10-15.
Opracowała Katarzyna Kraczoń
