Zdzisław Słonina

Zdzisław Słonina (ur. 1955 r.) to niezwykle utalentowany, ale zarazem skromny artysta, który całą swoją aktywność i pasję ukierunkował w rzeźbie i malarstwie na szkle.  Już w dzieciństwie, zafascynowany rzeźbą ludową , podpatrując swojego sąsiada Józefa Słoninę zaczął próbować swoich sił w rzeźbie, również wpływ na początki jego twórczości wywarł znany rzeźbiarz Józef Wrona.

W 1984 r. został przyjęty do Stowarzyszenia Twórców Ludowych w dziedzinie rzeźby ale

zadebiutował już w 1977 r. biorąc udział w konkursie w wystawie z okazji XV-lecia Miejskiego Domu Kultury w Myślenicach, uzyskując III nagrodę. Kolejne lata to liczne sukcesy w konkursach na sztukę ludową owocujące czołowymi nagrodami i uznaniem znawców i kolekcjonerów.

Twórca wypracował swój własny styl. Jego prace wyróżniają się archaicznością ale i precyzją wykonania, twórca rzeźbi i maluje  głownie  tematy sakralne, pasyjne. Zarówno w rzeźbie jak i malarstwie na szkle przewodnimi tematami są Wjazd Chrystusa do Jerozolimy, Ostatnia Wieczerza, Droga Krzyżowa, Ukrzyżowanie, Matka Boska pod Krzyżem, Zdjęcie z Krzyża, Pieta, Zmartwychwstanie ale też postaci świętych. Artysta nie tylko przedstawia poszczególne postaci czy sceny biblijne z życia Chrystusa ale wprowadza do nich pewną narrację, swoistą i niepowtarzalną. Spod jego dłuta narodziły się również przepiękne szopki bożonarodzeniowe.

W rzeźbie jak i malarstwie na szkle artystę cechuje odważna kolorystyka, w rzeźbie artysta używa kolorów zasadniczych takich jak czerwień, zieleń, brąz czy błękit, nie stosuje różnego rodzaju cieni. Malarstwo na szkle jest bardziej kolorowe, dekoracyjne. Rysunek czarną kreską jest mocno uwidoczniony i wypełniony kolorem.

Przez lata pracy doskonalił swój warsztat twórczy, zdobywając uznanie w kraju i za granicą. Jego prace znajdują się w Muzeum Etnograficznym i Muzeum Archidiecezjalnym w Krakowie, Muzeum Etnograficznym w Toruniu Państwowym Muzeum na Majdanku w Lublinie, Muzeum Regionalnym w Myślenicach, Muzeum Ślusarstwa w Świątnikach Górnych , a także w kolekcjach prywatnych w Polsce i za granicą m.in. w Ameryce, Australii i wielu krajach europejskich.

 Odznaczenia, nagrody:

• srebrna odznaka „Za zasługi dla Ziemi Krakowskiej”, 1989;
• nagroda Wojewody Krakowskiego w dziedzinie kultury i sztuki, 1995;
• odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”, 1996;
• brązowy Krzyż Zasługi RP,2003;
• nagroda główna Powiatu Krakowskiego za wybitne osiągnięcia w dziedzinie twórczości     artystycznej,  upowszechniania i ochrony kultury, 2015;
• brązowy medal Zasłużony Kulturze „Gloria Artis”, 2019;
• stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, 2020.

Wystawy (wybór):

• Muzeum Archidiecezjalne w Krakowie, 2017, wystawa indywidualna;
• Krzeszowice KOK – rzeźba, fotografia, 1999;
• Stowarzyszenie Historyków Sztuki, Kraków – rzeźba, fotografia, 2000;
• Myślenice MDK – rzeźba, fotografia, 2001;
• Muzeum Regionalne – rzeźba, fotografia, Bełchatów, 2004
• Dłutem, pędzlem, obiektywem– rzeźba, fotografia, Świątniki Górne MGOK, 2004;
• Męka i Zmartwychwstanie Pańskie w rzeźbie Zdzisław Słoniny  i fotografii Adama Wojnara, Kraków Civitas Christiana, 2005;
• Litania Świątnicka – rzeźba, fotografia, Muzeum Archidiecezjalne, Kraków, 2005;
• Misterium Kalwaryjskie – fotografia,  GOK, Mogilany, 2006;
• Świątnickie Betlejem – rzeźba, fotografia, Muzeum Archidiecezjalne, Kraków,  2008;
• W Betlejem przy drodze… – rzeźba, fotografia, Muzeum Regionalne,  Myślenice, 2011/2012;
• Sceny pasyjne w rzeźbie i malarstwie,  Muzeum Archidiecezjalne,  Kraków, 2014;
• Sceny pasyjne w rzeźbie i malarstwie,  Mogilany GOK, 2014;
• Wśród nocnej ciszy… – rzeźba, malarstwo na szkle, Myślenice Muzeum Regionalne,  2014;
• Tematy pasyjne w rzeźbie i malarstwie, Słomniki, 2015;
  
• Powroty – rzeźba, malarstwo na szkle, Filia GOKiS , Skomielna Czarna, 2015;
• Męka Pańska w malarstwie na szkle i rzeźbie,  Sucha Beskidzka Galeria Sztuki – Zamek, 2016;
• Męka Pańska w malarstwie na szkle i rzeźbie, Galeria Sztuki GOK, Stryszawa , 2015;
  
• Ludowa kolęda –  malarstwo na szkle, rzeźba, Bielsko Biała Galeria ROK, 2016;
• Na szkle malowane, Jordanów MOK Galeria „Pod Basztą”, 2017;
• Sceny pasyjne – malarstwo na szkle, rzeźba, Myślenice Muzeum Niepodległości, 2017;
• Wystawa jubileuszowa z okazji 40-lecia pracy twórczej, Muzeum Archidiecezjalne, Kraków 2017;
• Gloria, Gloria wykrzykajcie!-  malarstwo  na szkle, rzeźba, Krzeszowice CKiS Galeria w Pałacu Vauxhall, 2017/2018;
• Malarstwo na szkle, rzeźba, Budapeszt Węgry, 2018;
• Pod Twoją obronę – malarstwo na szkle, rzeźba,  Stryszów Dwór, 2018;
• Ave Maria – malarstwo na szkle, rzeźba, Świątniki Górne Betania, 2018;
  
• Boże Narodzenie w twórczości Zdzisława Słoniny – malarstwo na szkle, rzeźba, Bielsko-Biała– Książnica Beskidzka, 2019/2020;
• Sceny pasyjne –  rzeźba i malarstwo na szkle, „BETANIA” przy kościele pw. Św. Stanisława B.M. w Świątnikach Górnych, 2020;
• Rzeźba i malarstwo na szkle,  Sala u Srzednickiego, Łódź, 2020;
• Święta Teresa od Dzieciątka Jezus, konkurs z cyklu „Patroni naszych kościołów”, Stryszawa, 2022, wyróżnienie III stopnia.

Konkursy:

• 1977, Myślenice MDK – konkurs i wystawa z okazji XV-lecia Miejskiego Domu Kultury – III nagroda
• 1980, Myślenice MDK – konkurs rekwizytów związanych z Bożym Narodzeniem – III nagroda
• 1983, Myślenice MDK – konkurs rekwizytów związanych z Bożym Narodzeniem – I nagroda
• 1983, Kraków Stowarzyszenie PAX – konkurs sztuki ludowej o tematyce sakralnej – II nagroda
• 1983, Kraków Spółdzielnia „Millenium”- konkurs „Szopka i Święta Rodzina w rzeźbie ludowej” – II nagroda
• 1983, Myślenice MDK – konkurs „Nicolaus Copernicus”- I nagroda
• 1984, Kraków Spółdzielnia „Millenium”- konkurs rzeźby ludowej Polski Południowej – I nagroda
• 1984, Myślenice MDK – konkurs dla rzeźbiarzy regionu myślenickiego – I nagroda
• 1985, Turno – ogólnopolski konkurs sztuki ludowej młodych twórców – III nagroda
• 1986, Kraków WDK – konkurs „Moja galeria” – I nagroda
• 1986, Kraków – VIII konkurs na maskę tradycyjną i współczesna – I nagroda
• 1986, Myślenice MDK – konkurs i wystawa na XXV-lecie Miejskiego Domu Kultury – I nagroda
• 1986, Kraków Pałac pod Baranami – przegląd i wystawa twórczości ludowej województwa krakowskiego –  I nagroda
• 1987, Myślenice MDK – V Przegląd Twórczości Ludowej i Amatorskiej Regionu Myślenickiego – II nagroda
• 1988, Kraków Spółdzielnia „Millenium”- konkurs rzeźby ludowej Polski Południowej – III nagroda
• 1989, Kielce Stowarzyszenie PAX – XVI konkurs „Współczesna ludowa sztuka sakralna”- III   nagroda
• 1988, Kraków Pałac pod Baranami – konkurs i wystawa „Anioły w rzeźbie ludowej”- I nagroda
• 1991, Skawina MDK – III ogólnopolskie biennale sztuki nieprofesjonalnej – III nagroda
• 1994, Krzeszowice – międzywojewódzki przegląd twórczości ludowej i amatorskiej w dziedzinie rzeźby i kowalstwa – III nagroda
• 1996, Kraków Spółdzielnia „Millenium”- konkurs „Współczesna rzeźba ludowa Polski Południowej” – I nagroda
• 1997, Myślenice MDK – VI Rejonowy Przegląd Twórczości Ludowej i Amatorskiej „Praca i piękno”- II nagroda
• 1998, Niepołomice M-GOK – wojewódzki konkurs twórczości ludowej – I nagroda
• 1997, Bukowina Tatrzańska Dom Ludowy – konkurs z okazji XXV jubileuszowego Karnawału Góralskiego – I nagroda
• 1999, Szopienice – XI Konkurs plastyczny dla twórców nieprofesjonalnych im. Pawła Wróbla – nagroda   Wydziału Kultury Urzędu Miasta Katowice
• 2000, Skomielna Czarna Towarzystwo Miłośników Skomielnej Cz. i Bogdanówki – II Konkurs Rzeźby „Anioł”- nagroda
• 1999, Radziszów gm. Skawina – XXIII Konkurs Kapel, Instrumentalistów, Śpiewaków i Gawędziarzy Ludowych Region Krakowski – III nagroda – gawędziarz
• 1999, Skomielna Czarna Towarzystwo Miłośników Skomielnej Cz. i Bogdanówki – I Konkurs Rzeźby –  „Chrystus Frasobliwy”- III nagroda
• 2000, Dobczyce UMiG – Konkurs „Kapliczka na przełom tysiącleci” – III nagroda
• 2005, Kielce  Civitas Christiana – konkurs rzeźby sakralnej – III nagroda
• 2011, Nowy Targ MOK – XXXV Konkurs Amatorskiej Twórczości Plastycznej „Cztery pory roku” – I nagroda
• 2012, Nowy Targ MOK – XXXVI Konkurs Amatorskiej Twórczości Plastycznej „Dumania Dumaca  z Gorców” – I nagroda
• 2013, Stryszawa GOK – XII Ogólnopolski Konkurs Rzeźbiarski „Matka Boża Makowska Opiekunka i Królowa Rodzin” – II nagroda
• 2014, Myślenice Muzeum Regionalne konkurs „Przyjaciele Pana Boga” – święci i błogosławieni w rzeźbie i Malarstwie – II nagroda
• 2014, Wilkowice GBP – konkurs rzeźby malarstwa na szkle „Rok Polski” –   nagroda
• 2014, Nowy Targ MOK –XXXVIII Konkurs Amatorskiej Twórczości Plastycznej – I nagroda /kategoria ludowa/
• 2015, Bielsko Biała ROK – Międzynarodowy Konkurs Malarstwa na Szkle pt. „Dzieło rąk i serca” – nagroda
• 2015, Wilkowice GBP – konkurs rzeźby i malarstwa na szkle „ Rodzina. Od zalotów do wesela. Zwyczaje i obyczaje” –   III  nagroda w kategorii malarstwo na szkle
• 2016, Stryszawa GOK- XV Ogólnopolski Konkurs Rzeźbiarski „Św. Marcin” – I nagroda
• 2018, Tokarnia GOKiS – Ogólnopolski Konkurs Fotografii „O Kwiat Dziewięćsiła PRACA NA ROLI ” – I nagroda
• 2018, Bielsko-Biała ROK – IX Ogólnopolski Konkurs Malarstwa na Szkle pt. „Kolorowy świat  niepodległości” – I nagroda
• 2019, Wilkowice GBP – konkurs rzeźby i malarstwa „Obyczaje i kultura przy stole” – Grand Prix malarstwo na szkle
• 2019, Żywiec MCK – konkurs plastyczny „Święty bez granic” – nagroda
• 2020, Zawoja BCK II Biennale im. Antoniego Mazura „KONKURS RZEŹBY BABIOGÓRSKIEJ”- I nagroda
• 2020, Wilkowice GBP – konkurs rzeźby i malarstwa na szkle „Twój Karol Wojtyła  – Nasz Jan Paweł II” – Grand Prix 
• 2020, Stryszawa GOK Konkurs Rzeźbiarski „Św. Michał Archanioł” – III nagroda;
• 2021, Bielsko-Biała, Regionalny Ośrodek Kultury, „Postać św. Józefa w rzeźbie”, III nagroda;
• 2022, Święta Teresa od Dzieciątka Jezus, konkurs z cyklu „Patroni naszych kościołów”, Stryszawa,  wyróżnienie III stopnia.

Źródła i bibliografia:

• K. Ufniarz, Wiara w pasji ukryta. Jubileusz 40-lecia pracy twórczej Zdzisława Słoniny,  „Twórczość Ludowa”, 2017, nr 3-4, s.37-38.

Inne źródła:

• Materiały, korespondencja i dokumenty zgromadzone w teczce osobowej,  Archiwum Stowarzyszenia Twórców Ludowych.