Stowarzyszenie Twórców Ludowych powstało z inicjatywy samych twórców w 1968 roku w Lublinie i jest związkiem twórczym zarejestrowanym na podstawie prawa o stowarzyszeniach. Obecnie organizacja zrzesza 2161 twórców ze wszystkich dyscyplin i ze wszystkich regionów kraju.
II Zjazd ZG STL, fot.Wieczerzak
Celem Stowarzyszenia Twórców Ludowych jest twórcze kultywowanie tradycji kultury ludowej we wszystkich dziedzinach i rodzajach plastyki, folkloru i literatury ludowej, popularyzacja najwartościowszych przejawów artystycznej twórczości ludowej, roztaczanie opieki nad twórcami ludowymi, ich reprezentacja oraz zbiorowe zarządzanie i ochrona powierzonych Stowarzyszeniu praw autorskich lub praw pokrewnych ( § 5 Statutu STL).
Historia Stowarzyszenia
3 lutego 1968 roku do Wydziału Spraw Wewnętrznych Prezydium WRN w Lublinie wpłynął wniosek o zarejestrowanie Stowarzyszenia Twórców Ludowych. Wniosek podpisali członkowie – założyciele, według kolejności podpisów: Bronisław Pie- trak, Jan Pocek, Jan Nadolny, Władysław Kuchta, Zygmunt Kupisz, Józef Skura, Piotr Krzykalski, Walenty Kunysz, Antoni Pieper, Jadwiga Litwi- niuk (po mężu Śniechowska), Stanisław Werem- czuk, Adela Jabłońska, Józef Małek, Roman Rosiak, Włodzimierz Chećko, Aleksander Fijałkowski, Stanisław Szulc, Wacław Gutowski, Edward Bychawski.
7 marca Wydział Spraw Wewnętrznych PWRN w Lublinie zarejestrował STL na czas nieograniczony, wpisując je do rejestru stowarzyszeń pod poz. 266 (decyzja SW-II-80/1/68). Teren działania STL objął cały obszar PRL, siedzibę Zarządu Głównego umiejscowiono w Lublinie. STL zyskało osobowość prawną i możliwość zakładania oddziałów na terenie kraju.
19 kwietnia odbyło się posiedzenie zespołu członków-założycieli STL, wybrano tymczasowy Zarząd Główny i powołano Biuro ZG. Prezesem ZG został Bronisław Pietrak, wiceprezesem ds. pisarstwa ludowego – Piotr Krzykalski, wiceprezesem ds. plastyki i rzemiosła artystycznego – Aleksander Fijałkowski, sekretarzem Władysław Kuchta. Pierwszą siedzibą biura stało się biurko w Wojewódzkim Domu Kultury na Zamku w Lublinie. Pierwszymi pracownikami biura zostali Jerzy Szmagalski (kierownik) i Barbara Koter-Waksmundzka (księgowa).
27 – 28 maja odbył się w Lublinie Zjazd Twórców Ludowych. Udział w nim wzięło 70 twórców z 12 województw. Podczas zjazdu z przekształcenia Międzywojewódzkiego Klubu Pisarzy Ludowych w Lublinie powstało Stowarzyszenie Twórców Ludowych. Uchwalono Statut STL i wybrano Zarząd Główny. Prezesem ZG został Bronisław Pietrak (kowal z Gutanowa), wiceprezesami Czesława Konopka i Jan Pocek, sekretarzem Władysław Kuchta, członkami prezydium – Stanisław Buczyński i Aleksander Fijałkowski. Cele STL (por. Statut, cz. II, art. 5) określono m.in. jako kultywowanie tradycji ludowej twórczości w dziedzinie pisarstwa, plastyki i rzemiosła artystycznego; postanowiono popularyzować najwartościowsze przejawy twórczości ludowej i folkloru oraz otoczyć opieką twórców ludowych. Referaty podczas zjazdu wygłosili: prof. dr Roman Reinfuss i Antoni Olcha.
STL uczestniczyło we współorganizowaniu I Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych oraz Kiermaszu Sztuki Ludowej w Kazimierzu nad Wisłą, w którym wzięło udział 28 twórców.