Twórcy ludowi - Oddział Tatrzański - Władysław Kulawiak (1943–2021)

Władysław Kulawiak (1943–2021)

Dzwonki Oddział Tatrzański

Kontakt:

Odrowąż Podhalański, woj. małopolskie

Władysław Kulawiak urodził się 24 września 1943 roku w Odrowążu Podhalańskim w rodzinie od pokoleń zajmującej się ludwisarstwem. Pozostając pod ogromnym wpływem rodzinnej specjalności, stał się uznanym mistrzem ginącego rzemiosła – cenionym metaloplastykiem, kowalem i ludwisarze.

Na rozbudzenie zainteresowań twórczych Władysława Kulawiaka olbrzymi wpływ miał jego ojciec Karol, zdolny kowal – odlewnik, nieprzeciętny rzemieślnik, kowal doskonale znający swój fach. Był on dla młodego adepta wzorem, doradcą oraz najważniejszym nauczycielem na drodze doskonalenia własnych umiejętności. Władysław Kulawiak po ukończeniu edukacji, całkowicie poświęcił się zdobywaniu doświadczenia w ojcowskim warsztacie. Intensywna nauka i praca zaowocowały już w 1974 roku nawiązaniem współpracy z Fundacją „Cepelia” Polska Sztuka i Rękodzieło. Kolejny rok przyniósł twórcy pierwszą nagrodę w konkursie Podhalański ubiór regionalny i jego adaptacja zorganizowany przez zakopiańską spółdzielnię.

Kolejne dekady to aktywizacja działalności twórczej Władysława Kulawiaka. Jego prace znajdują uznanie wśród odbiorców, jak i fachowców podczas imprez regionalnych  i ogólnopolskich. Należą do nich Sabałowe Bajania odbywające się corocznie w Bukowinie Tatrzańskiej, podczas których ludwisarz prezentował swoje prace i był nagradzany w latach 1998–2004. Jest też laureatem pierwszych miejsc w dziedzinie metaloplastyki i odlewnictwa podczas organizowanego również przez Dom Ludowy w Bukowinie Tatrzańskiej Góralskiego Karnawału (1996–1999).

Ludwisarz z Odrowąża Podhalańskiego był również wielokrotnym uczestnikiem Targów Sztuki Ludowej w Kazimierzu Dolnym odbywających się podczas Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych.

Jak sam wielokrotnie podkreślał, znaczącym wydarzeniem w jego życiu było przystąpienie w 1984 roku do Stowarzyszenia Twórców Ludowych, ogólnopolskiej organizacji powstałej w Lublinie z inicjatywy samych twórców ludowych w 1968 roku. Ten krok nie tylko potwierdził mistrzostwo artystyczne i rzemieślnicze twórcy, ale zaowocował także działalnością społeczną na rzecz środowiska twórców ludowych. Autorytet i zdobyte zaufanie doprowadziły do członkostwa we władzach Stowarzyszenia, najpierw w Sądzie Koleżeńskim (kadencja 2006 –2009) oraz Zarządzie Głównym (kadencja 2009–2013).

Wieloletnie zaangażowanie społeczne i działalność twórcza była podstawą uhonorowania Władysławowa Kulawiaka wieloma odznaczeniami i nagrodami potwierdzającymi jego niezaprzeczalne osiągnięcia.

Władysław Kulawiak na uznanie zasłużył ciężką i wymagającą poświęcenia pracą. Wykonane w trudnych warunkach ręcznej odróbki dzwony, dzwonki, góralskie sprzączki, krzyże, świeczniki oraz janczary zwane w gwarze podhalańskiej turlikami stały się ozdobą wielu kolekcji muzealnych i prywatnych.

Był twórcą świadomym znaczenia dziedzictwa własnego regionu i ginącej specjalności, której był jednym z ostatnich przedstawicieli, a swoje umiejętności przekazał synowi.

Nagrody i odznaczenia:

  • Artystyczna Nagroda im. Jana Pocka, 1989
  • Nagroda Ministra Kultury i Sztuki, 1998
  • Nagroda im. Oskara Kolberga, 1998
  • Srebrny Krzyż Zasługi, 2003
  • Medal Miasta Żywca, 2006
  • Medal Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych, 2006

Konkursy:

  • Współczesna sztuka ludowa, Stowarzyszenie Twórców Ludowych, Lublin, 1994, nagroda;
  • A to polskie właśnie…, Stowarzyszenie Twórców Ludowych, Lublin, 2004, nagroda.
  • Konkurs  na najlepsze prace prezentowane podczas Ogólnopolskich Targów Sztuki Ludowej w Kazimierzu Dolnym, STL, 2008, 2009, nagroda.

Wystawy:

  • „Dzwony, dzwonki, turliki…” Ludwisarstwo Władysława Kulawiaka, Willa Czerwony Dwór w Zakopanem, 2019, wystawa indywidualna

Bibliografia i źródła:

  • „Dzwony, dzwonki, turliki. Ludwisarstwo Władysława Kulawiaka, Zakopane 2019, katalog z wystawy.
  • Materiały i dokumenty zgromadzone w teczce osobowej artysty, Archiwum STL w Lublinie.
  •  50 lat Targów Sztuki Ludowej w Kazimierzu – wydawnictwo jubileuszowe, K. Butryn, P. Onochin, K. Ufniarz, R. Prószyński (red.), Lublin 2017.

Galeria prac