Twórcy ludowi - Oddział Łukowski - Tadeusz Adamski (1956-2023)

Tadeusz Adamski (1956-2023)

Rzeźby Oddział Łukowski

Kontakt:

Sobiska, woj. lubelskie

Tadeusz Adamski był utalentowanym rzeźbiarzem ludowym, którego twórczość związana była z Łukowskim Ośrodkiem Rzeźby Ludowej. Kontynuował tradycje rodzinne, był synem znanego rzeźbiarza Mariana Adamskiego jednego z założycieli wspomnianego Ośrodka i już w dzieciństwie zetknął się z rzeźbą ludową. W wieku 16 lat wziął udział w konkursie organizowanym przez Muzeum Okręgowe w Lublinie (1972 r.) „Sztuka Ludowa Północnej Lubelszczyzny” uzyskując wyróżnienie.

Swoje rzeźby wykonywał z jednego bloku drewna, rzeźbił przeważnie pojedyncze figury, których kształtu doszukiwał się w obłości drewnianego klocka. Posiadają one czysty, klarowny rysunek, rzeźby nawiązują do tradycji regionu i łączy ich wiele z dziełami dawnych rzeźbiarzy ludowych. Są im wspólne zarówno podporządkowanie kompozycji bryły zasadzie symetrii, spokojny monumentalizm postaci, typ dekoracji rozwiązanej na zasadzie gładkich płaszczyzn z rytmicznymi motywami za pomocą których rzeźbiarz zaznacza fałdy szat, czy włosy, swoje rzeźby pokrywa polichromią.

Tematyka jego prac jest różnorodna, przedstawia sceny z codziennego  życia wsi, postaci świętych oraz sceny biblijne. Wykonał wiele rzeźb które znalazły się w zbiorach Muzeum Regionalnego w Łukowie, Muzeum Lubelskim, Muzeum Etnograficznym w Warszawie, Toruniu, Łodzi, Krakowie. Doskonaląc swój warsztat twórczy, brał udział w wystawach, targach, kiermaszach, plenerach oraz konkursach uzyskując czołowe nagrody i wyróżnienia. Uczestnicząc w targach i kiermaszach niemal zawsze prowadził pokaz wykonywania tradycyjnej rzeźby ludowej. Przez wiele lat prowadził warsztaty rzeźbiarskie w Domu Pracy Twórczej „Reymontówka” w Chlewiskach oraz w szkołach i placówkach kultury. Swoją wiedzę i doświadczenie przekazał również swojej żonie Elżbiecie, córce Annie i synowi Karolowi.

Może poszczycić się także wykonaną przez siebie szopką bożonarodzeniową, która wystawiana była w 2004 r. w Ratuszu w Essen (Niemcy) przez okres Świąt Bożego Narodzenia i Nowego Roku, ponadto jego rzeźby zdobiły Konsulat Polski w Kolonii.

Należał do Stowarzyszenia Twórców Ludowych. Zmarł 30 sierpnia 2023 roku.

Nagrody, odznaczenia:

  • Nagroda Wojewody III stopnia, 1986
  • Stypendium Twórcze Wojewody Siedleckiego, 1988
  • Nagroda Wojewody II stopnia, 1989
  • Nagroda Młodych im. Stanisława Wyspiańskiego, 1990
  • Półroczne stypendium Ministra Kultury i Sztuki, 1999
  • Odznaka „Zasłużony dla Kultury Polskiej”, 2010

 Wystawy:

  • Wystawy zbiorowe pokonkursowe w Lublinie, Łukowie, Garwolinie, Kłoczewie, Siedlcach, Białej Podlaskiej, Kolnie, Woli Gułowskiej, Adamowie, Warszawie, Krakowie, Chlewiskach, Wilkowicach.
  • Wystawy indywidualne: 1984 r. – w Muzeum w Łukowie, 1999 r. – w Domu Pracy Twórczej w Chlewiskach, 2003 r. – Dresden (Niemcy) – Kraszewski Museum.
  • Wystawy zagraniczne, zbiorowe w Niemczech, Austrii, Finlandii, Francji.

Konkursy:

  • Sztuka ludowa dla młodzieży wiejskiej Lubelszczyzny, Lublin,  1971, II nagroda;
  • Sztuka ludowa północnej Lubelszczyzny, Lublin, 1972, wyróżnienie;
  • Sztuka ludowa dla młodzieży wiejskiej Lubelszczyzny, Lublin, 1974, II nagroda;
  • Sztuka ludowa kroniką tradycji polskiej wsi, Łuków,  1978, II nagroda;
  • Międzynarodowe Targi Poznańskie Konkurs szopek, Poznań, 1983, nagroda specjalna;
  • Sztuka ludowa Południowego Podlasia, Biała Podlaska, 1983, III nagroda;
  • Sztuka ludowa w X-leciu województwa siedleckiego, Siedlce, 1985,  I nagroda;
  • Boże Narodzenie w plastyce obrzędowej, 1987,  III nagroda;
  • Sztuka ludowa Południowego Podlasia i wschodniego Mazowsza,  Siedlce, 2000, III nagroda;
  • Konkurs na milenijną Szopkę Bożonarodzeniową, Gdańsk, 2000, wyróżnienie;
  • Pradzieje zbawienia. Starotestamentowe wizerunki Boga i człowieka, STL, Lublin, 2021, wyróżnienie.

Źródła i bibliografia:

  • Adamski Tadeusz, Historia rzeźby ludowej w gminie Adamów, czyli jak, gdzie i kiedy powstał Łukowski Ośrodek Rzeźby Ludowej, Wola Gułowska 2018.
  • Ankieta personalna, teczka osobowa – Archiwum STL.
  • Ciemiński Łukasz, Widzący spod Lublina, „Pismo Folkowe” 2021, nr 155 (4), s. 32-33.
  • Pradzieje zbawienia. Starotestamentowe wizerunki Boga i człowieka, red. K. Kraczoń, Lublin 2022.

Galeria prac